ถิ่นวัฒนธรรมทั่วไทยไปกับพี่หนุ่ม-สุทน รุ่งธัญรัตน์ : พาไปรู้จักประเพณีแห่ช้างบวชนาคของชุมชนชาวไทพวน ตำบลหาดเสี้ยว อําเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย

ถิ่นวัฒนธรรมทั่วไทยไปกับพี่หนุ่ม-สุทน พาไปรู้จักประเพณีแห่ช้างบวชนาคชุมชนบ้านหาดเสี้ยว ประเพณีอันยิ่งใหญ่ของชาวพวนหรือชาวไทพวนคือ “ประเพณีแห่ช้างบวชนาค” ชุมชนบ้านหาดเสี้ยว ตำบลหาดเสี้ยว อําเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย

“ประเพณีแห่ช้างบวชนาค” สำหรับประเพณีแห่ช้างบวชนาคของชาวไทพวนถือปฏิบัติกันมายาวนานมากกว่า 181 ปี เริ่มต้นมาจากเมืองพวนในดินแดน สปป.ลาว ต่อมาเมื่อชาวพวนได้อพยพหนีภัยสงครามจากบ้านเกิดที่เมืองพวนแล้วข้ามแม่น้ำโขงมาดินแดนสยามสมัยรัชกาลที่ 2 และรัชกาลที่ 3 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ แล้วแยกกันไปอยู่หลายพื้นที่ เช่น เมืองแพร่ เมืองน่าน เมืองอุตรดิตถ์และเขตเมืองเก่าศรีสัชนาลัยหรือเมืองเฉลียง-เมืองเชียงชื่นสมัยนั้นส่วนทุกนี้คือ “อำเภอศรีสัชนาลัย” จังหวัดสุโขทัย

สำหรับ “ประเพณีแห่ช้างบวชนาค” ในปีนี้จะจัดให้มีขึ้นในวันที่ 7 เมษายน 2568 โดยเริ่มต้นช่วงเช้าจะมีพิธีโกนผมนาค เสร็จแล้วก็ทำพิธีบวงสรวงศาลเจ้าพ่อใน “วัดหาดเสี้ยว” ในเวลา 15.00 น. ก็จะแต่งตัวให้นาคที่จะบวชด้วยเสื้อผ้าสีสันสวยสดใสแล้วทาแป้งที่ใบหน้าและทาปากให้ดูสดใส สวมใส่หมวกบนศีรษะเป็นเครื่องประดับเรียกว่า “เทริดหรือเครื่องประดับของพระอินทร์” ตามความเชื่อของชาวพวน แล้วก็มีตุ้มหูด้วยแต่ส่วนสำคัญคือแว่นดำเมื่อนาคสวมแว่นดำแล้วตามประเพณีชาวพวนให้ความหมายว่ายังอยู่ในที่มืด!! เพราะยังไม่รู้เรื่องของพระธรรมและพระวินัย

เสร็จแล้วนาคก็ขึ้นคอช้างเพื่อเข้าขบวนแห่ไปหาดเสี้ยวในแม่น้ำยมบอกตรง ๆ สวยจริง ๆ และสนุกสนานด้วยการเล่นสาดน้ำไปที่วัดหาดเสี้ยวเพื่อเข้าพิธีบวชนาคเป็นพระภิกษุสงฆ์ตามประเพณีวัฒนธรรมของชาวพวนนี่คือส่วนหนึ่งเท่านั้นของ “ประเพณีแห่ช้างบวชนาค” ครับ

ท่านที่สนใจต้องไปชมด้วยตนเองจ้าสำหรับ “วัดหาดเสี้ยว” เป็นวัดเก่าแก่ของชุมชนชาวไทพวนมีวิหารเก่าสร้างด้วยไม้ดูสวยงาม มีหอไตรกลางสระน้ำ ส่วนพระอุโบสถก็สวยงามโดยเฉพาะหน้าบันสร้างเป็นพระนารายณ์ทรงครุฑดูแล้วมีพลังจริง ๆ เสร็จแล้วก็ออกมาด้านนอกเพื่อเข้าชมสาธรผ้าทองคำหรือพิพิธภัณฑ์ผ้าทองคำ ศึกษาเรื่องราวเกี่ยวกับผ้าทองคำและผ้าต่าง ๆ ที่ได้จัดให้ชมอีกมากโดยเฉพาะชุดเสื้อผ้าสวย ๆ ของสุภาพสตรี

น่าสนใจไปเที่ยววิถีชุมชนบ้านหาดเสี้ยวไปชม “ประเพณีแห่ช้างบวชนาค” ในวันที่ 7 เมษายน 2568 ครั้งนี้มีช้างร่วมในพิธีแห่ช้างบวชนาค 14 เชือก ถือว่ายิ่งใหญ่และสวยงามของอำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย และท่องเที่ยวเพื่อการเรียนรู้โดยเฉพาะอย่างยิ่งผ้าทองคำ!!! “กินเที่ยวทั่วไทย เที่ยวเมืองไทยไม่ไปไม่รู้ ถ้าอยากรู้ต้องออกเดินทางไป…กับ…ผมหนุ่ม-สุทน” แล้วฝากติดตามฟังรายการ “กินเที่ยวทั่วไทยไปกับพี่หนุ่ม-สุทน รุ่งธัญรัตน์” ทางคลื่นข่าว fm 100.5 mhz ฟังเรื่องเล่าประวัติศาสตร์ วิถีชุมชน วัฒนธรรมและอาหารถิ่นของชุมชนได้ทุกวันอาทิตย์เวลา 10.10-11.00 น. ขอบคุณและสวัสดีครับ