สปป.ลาว เป็นอีกหนึ่งประเทศที่กำลังรับมือกับโควิดอย่างหนัก แต่ สปป.ลาว มีศักยภาพไม่แพ้ประเทศอื่น ๆ ทำให้นักธุรกิจหลากหลายประเทศพาเหรดเข้าไปลงทุนจำนวนมาก รวมถึงนักธุรกิจจากไทย เช่น “บริษัท มะหะทุน เช่าสินเชื่อ มหาชน” อีกหนึ่งธุรกิจของคนไทยที่ไปปักธงเมื่อ 10 ปีที่แล้ว
“บริษัท มะหะทุน เช่า สินเชื่อ มหาชน” เจ้าของสโลแกน “All financial is possible here” หรือ “ทุกเรื่องสินเชื่อเป็นไปได้ที่มะหะทุน” ถือเป็นผู้นำธุรกิจสินเชื่อ มุ่งเน้นตลาดเช่าซื้อรถจักรยานยนต์ (คนลาวเรียกว่า “ลดจัก”) มีส่วนแบ่งการตลาดเป็นอันดับหนึ่งในนครเวียงจันทน์
ความนิยมใช้รถจักรยานยนต์แพร่หลายมากใน สปป.ลาว เห็นได้จากยอดจำหน่ายรถใหม่มีตัวเลขแตะหลักแสนคันต่อปี ขณะที่พฤติกรรมลูกค้าชาวลาว มักใช้เงินดาวน์จักรยานยนต์สูงถึง 15-30% แทบไม่มีหนี้เสียเนื่องจากนิสัยคนลาวไม่อยากเป็นหนี้ เมื่อมีหนี้ต้องรีบหามาใช้ ทำให้ตัวเลขหนี้เสียต่ำมาก ทำให้กลุ่มนักลงทุนชาวไทยนำโดย “ชาคริต นักสอน” สนใจจัดตั้ง บริษัท มะหะทุน เช่าสินเชื่อ จำกัด เมื่อเดือนกันยายน พ.ศ. 2554 เพื่อประกอบการธุรกิจเช่าสินเชื่อรถจักรยานยนต์ในสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว โดยมีนักลงทุนชาวลาวถือหุ้นส่วนด้วย
“มานพ ตรีฤทธิวิไล” ประธานเจ้าหน้าที่บริหารของ “มะหะทุน” เผยว่า เมื่อ 10 กว่าปีก่อน คุณชาคริตเห็นโอกาสเติบโตในธุรกิจสินเชื่อ ที่ประเทศลาวจึงชักชวนตนที่มีประสบการณ์ธุรกิจสินเชื่อที่เมืองไทยอยู่แต่เดิมร่วมกันจัดตั้งบริษัทขึ้นมา โดยได้รับใบอนุญาตดำเนินธุรกิจเช่าสินเชื่อ จากธนาคารแห่ง สปป.ลาวเท่า กับว่ามีสิทธิบริการสินเชื่อสังหาริมทรัพย์ทุกประเภท
จากทุนจดทะเบียนตั้งต้น 10 ล้านบาท หรือ 300,000 ดอลลาร์สหรัฐ ได้มีการทยอยเพิ่มทุนต่อเนื่องทุกปีจนกลายเป็น 40,000 ล้านกีบ หรือประมาณ 5 ล้าน ดอลลาร์สหรัฐ ภายในระยะเวลา 10 ปี ก้าวสู่ฐานะบริษัทมหาชน จำหน่ายหุ้นให้แก่ประชาชนทั่วไปครั้งแรกในตลาดหลักทรัพย์ลาวตั้งแต่วันที่ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2561
ปัจจุบันพื้นที่ให้บริการหลัก “บริษัท มะหะทุน เช่าสินเชื่อ มหาชน” มีนครหลวงเวียงจันทน์เป็นสถานที่ตั้งสำนักงานใหญ่มีสำนักงานสาขาที่แขวงสะหวันนะเขต มีฐานลูกค้าเท่ากับ 6-8 หมื่นรายชื่อเน้นทำตลาดรถจักรยานยนต์ญี่ปุ่นมือหนึ่งเกือบทั้งหมด รวมมูลค่าพอร์ตสินเชื่อประมาณ 350 ล้านบาท
ธุรกิจของมะหะทุน เช่าสินเชื่อฯ ประกอบด้วย 3 ส่วนหลักคือ สินเชื่อรถใหม่ สบายใจทุกเงื่อนไข สโลแกน สินเชื่อรถใหม่ ยิ้ม ยิ้ม ทุกเงื่อนไข สินเชื่อรถมือสอง คุ้ม คุ้มทุกการออกรถ และสินเชื่อรถเปลี่ยนเงิน ง่าย ไว ใส่ใจทุกบริการ
สำหรับตลาดเช่าสินเชื่อรถจักรยานยนต์ในสปป.ลาว ย้อนหลังไปปี 2014 มีมูลค่า 148,943 คัน ปี 2015 ลดเหลือ 136,189 คัน ปี 2016 ขยับเป็น 147,730 คัน ปี 2017 ลดเหลือ 110,458 คัน ปี 2018 ขยับเป็น 109,075 คัน ปี 2019 ลดเหลือ 99,510 คัน และ 85,209 คันในปี 2020 ซึ่งดูเหมือนตลาดจะหดตัวลง แต่แท้ที่จริง เป็นการปรับส่วนแบ่งตลาดระหว่างรถจากญี่ปุ่น กับรถจากจีน โดยรถจากญี่ปุ่นมีส่วยแบ่งตลาดเพิ่มจาก 40 % ในปี 2014 เป็นกว่า 90 % ในปี 2020 โดยมีแบรนด์ฮอนด้าครองแชมป์ด้วยส่วนแบ่ง 85% จากตลาดรวม ทั้งนี้ มะหะทุน เช่าสินเชื่อฯ จะให้สินเชื่อเฉพาะรถจากญี่ปุ่น จึงถือว่าตลาดรถจักรนี้ ยังเติบโตต่อเนื่อง
ขณะที่สัดส่วนธุรกิจเช่าซื้อมีอัตราการเติบโตเพิ่มขึ้นทุกปี ปัจจุบันแชร์ลิสซิ่งอยู่ที่ 50% กล่าวคือ ในการจำหน่ายรถจักรยานยนต์จำนวน 100 คัน แบ่งเป็นจ่ายเงินสด 50 คัน อีก 50 คันเป็นไฟแนนซ์ ยอดที่มะหะทุนจัดได้เฉลี่ยราว 25% รถที่จัดไฟแนนซ์ทุก 4 คันของมะหะทุน 1 คัน
จากจำนวนประชากรทั้งหมด นครหลวงเวียงจันทน์มีประชากรอย่างเป็นทางการไม่ถึง 8 แสนคน หากรวมประชากรแฝงด้วยก็อาจจะมีถึง 1 ล้านคน ซึ่งถือว่ามีขนาดตลาดที่ใหญ่พอ และยังมีอีก 7-8 แขวงใหญ่ ๆ ที่เหมาะต่อการไปเปิดสาขาเพิ่ม พื้นที่บริการที่ตั้งเป้าหมายจะเปิดในอนาคต ได้แก่แขวงคำม่วน, แขวงบลิคำไช, แขวงจำปาสัก และแขวงหลวงพระบาง
นอกจากการเดินหน้าขยายสำนักงานสาขาให้ครอบคลุมความต้องการของประชากรสปป.ลาวแล้ว
มะหะทุน ยังมีแผนขยายพอร์ตสินเชื่อไปยังสินค้าประเภทอื่น ๆ เครื่องมือเกษตร รถไถเดินตาม เครื่องใช้ไฟฟ้า รีไฟแนนซ์รถยนต์มือสองเป็นการทดลองตลาดรถยนต์ และธุรกิจถัดไปคือ นาโนไฟแนนซ์
อย่างไรก็ตาม ต้องยอมรับว่า จากการสถานการณ์การแพร่ระบาดโควิด-19 ที่ผ่านมา ส่งผลกระทบต่อธุรกิจไม่แพ้ที่อื่น แต่โชคดีที่มีแผนเปิดสาขาอยู่แล้วแต่ยังไม่ทันได้ลงทุน จึงโยกเงินไปปล่อยสินเชื่อพื้นที่เดิม ทำให้ไม่บาดเจ็บมากนัก รอเวลาที่สถานการณ์เหมาะสม ก็จะเดินหน้าแผนต่อทันที
นอกจากนี้ สปป.ลาวมีการล็อคดาวน์ประเทศหลายรอบ ซึ่งห้ามประชาชนออกนอกบ้าน ยกเว้นกรณีที่จำเป็นเท่านั้น ส่งผลการปล่อยสินเชื่อ จากที่เคยทำได้ 500 คันต่อเดือน เหลือเพียง 50 คันเท่านั้น ทำให้ได้เรียนรู้ประสบการณ์และประยุกต์ใช้ช่องทางโซเชียลมีเดียให้เป็นประโยชน์ ในสื่อออนไลน์ ดิจิตอลมาร์เก็ตติ้ง ด้วยการเปิดแอฟพลิเคชั่นในชื่อ เอ็มฮัก โดยให้ร้านค้าพันธมิตรนำเสนอรายการโปรโมชั่นต่าง ๆ ให้ลูกค้าเลือกซื้อ โดยบริษัทพร้อมให้บริการสินเชื่อ
มานพ มองว่า สปป.ลาวเป็นประเทศที่มีโอกาสเติบโตสูง ก่อนโควิดจีดีพีประเทศโตถึง 6% ขณะที่ปริมาณลูกค้าของบริษัทที่มีราว 40,000 บัญชี หนี้เสียมีไม่ถึง 300 บัญชี ซึ่งถือว่าต่ำมาก ดังนั้นตลาดยังมีโอกาสในการขยายตัวได้อีกมาก โดยเฉพาะตลาดรวมสินเชื่อรถจักรยานยนต์
บริษัท มะหะทุน เช่าสินเชื่อ มหาชน (บริษัทฯ) เดิมชื่อ บริษัท มะหะทุน เช่าสินเชื่อ จำกัด ก่อตั้งโดยนักลงทุนจากประเทศไทย มีนายชาคริต นักสอน ประธานบริษัทฯ เป็นผู้ริเริ่ม โดยร่วมทุนกับนักธุรกิจชาวไทยและลาว เพื่อดำเนินธุรกิจเช่าสินเชื่อรถจักรยานยนต์ บริษัทฯ ได้จดทะเบียนที่สปป.ลาว เมื่อเดือนกันยายน พ.ศ. 2554 ด้วยทุนจดทะเบียนเริ่มต้นที่ 300,000 ดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 10 ล้านบาท และได้รับอนุญาตให้ดำเนินธุรกิจเช่าสินเชื่อจากธนาคารแห่งสปป.ลาว เมื่อเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2555 ช่วงเวลาที่ผ่านมาบริษัทฯ มีการเติบโตอย่างรวดเร็วและมีการเพิ่มทุนเป็นระยะ ๆ จนเมื่อเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2559 บริษัทฯ ได้เพิ่มทุนจดทะเบียนเป็น 27,760 ล้านกีบ หรือประมาณ 3,470,000 ดอลลาร์สหรัฐ และเมื่อเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2560 บริษัทฯ ได้เปลี่ยนสถานะเป็นบริษัทมหาชน และยื่นขอเข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ลาว (Lao Securities Exchange) โดยได้รับอนุมัติให้จำหน่ายหุ้นให้แก่ประชาชนทั่วไปครั้งแรก (Initial Public Offering) เมื่อวันที่ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2561 โดยเพิ่มทุนจดทะเบียนเป็น 40,000 ล้านกีบ หรือประมาณ 5,000,000 ดอลลาร์สหรัฐ
