กินเที่ยวทั่วไทยไปกับพี่หนุ่ม’สุทน รุ่งธัญรัตน์ วันนี้จะพาไปเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่ชุมชนบ้านบางแม่หม้าย อำเภอบางปลาม้า จังหวัดสุพรรณบุรี
ชื่อบ้านบางแม่หม้ายแห่งนี้ มีประวัติเล่าขานกันมาว่า เมื่อครั้งที่เสียกรุงศรีอยุธยาในปี พ.ศ. 2309-2310 กองทัพพม่าเข้าบุกตีกรุงศรีจนมาถึงบ้านบางแม่หม้ายแล้วจับผู้คนโดยเฉพาะผู้ชายไปเป็นเชลย ทุกคนต่อสู้กับกองทัพพม่าจึงถูกพม่าฆ่าตายไปเกือบหมด ส่วนคนที่เหลืออยู่รอดโดยเฉพาะบรรดาหญิงที่มีครอบครัวก็บวชชี อุทิศส่วนกุศลให้สามี จึงเป็นที่มาของชื่อเรียก “บางแม่หม้าย” ครับ บ้างก็เล่าว่า ในประวัติศาสตร์ไทยสมัยโบราณ ชายไทยต้องออกรบเพื่อปกป้องบ้านเมือง ทำให้เสียชีวิตเป็นเป็นจำนวนมาก ทำให้ภรรยาต้องเป็นหม้าย
ส่วนเรื่องเล่าที่ 2 คือ นิยายปรัมปรา เล่าว่า ในหมู่บ้านมีสองสาวงามที่มีมีความสวยงามเป็นที่เลื่องลือและมีหนุ่มสองพี่น้องจากต่างบ้านได้มาสู่ขอแต่งงาน แต่ระหว่างการเดินทางขบวนขันหมากแห่มาทางน้ำ โดยเรือสำเภาได้เกิดล่มระหว่างทางทำให้ชายหนุ่มทั้งสองเสียชีวิต สองสาวงามจึงได้บวชชีเพราะเป็นหม้ายขันหมากและแสดงถึงความรักเดียวใจเดียว เป็นที่กล่าวขานร่ำลือ จึงได้ชื่อว่าบ้านบางแม่หม้ายจนถึงปัจจุบัน
ทุกวันนี้วัฒนธรรมวิถีชีวิตดั้งเดิมของชาวไทยภาคกลาง (จังหวัดสุพรรณบุรี) ที่บางแม่หม้ายยังเป็นที่ที่น่าสนใจสำหรับนักเดินทางที่ต้องการย้อนอดีตเข้าไปอยู่ในภาพชนบทเมืองสุพรรณเมื่อกว่า 100 ปี และมีผลิตภัณฑ์เด่น
ไม้กวาดใยมะพร้าว (ไม้กวาดร้อยปี) ผลิตภัณฑ์จากผักตบชวา และจักสานเส้นพลาสติก และเชือก มีแหล่งท่องเที่ยวคือ วัดอาน (หลวงพ่อวัดอาน “หลวงพ่อจันทรังษี”) และเรือนไทยร้อยหลัง เป็นต้น
สำหรับชุมชนบางแม่หม้ายมี “วัดอาน” ชื่อสั้น ๆ เป็นวัดประจำชุมชนบางแม่หม้าย สันนิษฐานว่าชื่อของวัดอานที่เล่าขานกันเองเมื่อครั้งกองทัพพม่ามาพักทัพบริเวณนี้ เพื่อทำความสะอาดช้างและม้าแล้วก็ทิ้งอานช้าง อานม้าที่ชำรุดเสียหายไว้บริเวณนี้จำนวนมากชาวบ้านย่านนี้ก็เลยเรียกชื่อว่า “วัดอาน” ถึงทุกวันนี้
“วัดอาน” ดั้งเดิมน่าจะเป็นสำนักสงฆ์หรือวัดร้างไม่มีพระสงฆ์จำพรรษาแต่มีองค์พระพุทธรูปเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์สำคัญของชาวบางแม่หม้ายคือ “หลวงพ่ออานหรือหลวงพ่อจันทรังษี” พระพุทธรูปเก่าแก่อายุน่าจะเกิน 400 ปี พระพุทธรูปองค์นี้แกะสลักด้วยศิลาแลงปางสะดุ้งมาร มีความสูง 57 นิ้ว หน้าตักกว้าง 47 นิ้ว ศิลปะอู่ทอง ทุกวันมีชาวประชาชนทั้งหลายมาขอพรกันอย่างต่อเนื่อง ตามความเชื่อของแต่ละคน หลวงพ่ออานหรือหลวงพ่อจันทรังษี ประดิษฐานในวิหารถ้าหากมาขอพรนั้นจะต้องเขียนเรื่องที่ต้องการขอลงในสมุดว่าขอเรื่องอะไรและจะแก้บนด้วยอะไร แต่ส่วนใหญ่ที่หนุ่ม’สุทนเห็นการแก้บน ก็จะมีขนมจีนน้ำยามาถวายเป็นหาบหรือจัดฉายหนังกลางแปลงบริเวณข้าง ๆ วิหารก็ได้เช่นกัน สำหรับการขอพรขอได้ทุกเรื่อง เช่น ขายที่ดิน การค้าการลงทุน สอบผ่านเข้ารับรายการ เป็นต้น
ส่วนอีกหนึ่งเรื่องราวของชุมชนบางแม่หม้ายนั้นก็คือ “ไม้กวาด” ซึ่งใช้กวาดบ้านเรือน ที่หมู่บ้านหัตถกรรมเฉลิมพระเกียรติไม้กวาดใยมะพร้าว น่าสนใจมากๆ เพราะผมเองได้พูดคุยกันกับคุณยายประจวบ อ่อนละมูล ท่านเป็นประธานกลุ่มบ้านหัตถกรรมเฉลิมพระเกียรติไม้กวาดไยมะพร้าวบางแม่หม้าย ไม้กวาดใยมะพร้าวบางแม่หม้ายมาจากไหน ? คือถ้าย้อนเวลากลับไปประมาณ 35-40 ปี ครั้งกระนั้นมีคุณลุงชิดท่านไปเยี่ยมญาติที่ราชทัณฑ์ในกรุงเทพฯ แล้วเห็นไม้กวาดใยมะพร้าววางขายดูแล้วชอบว่าแปลกดีจึงได้ซื้อไม้กวาดใยมะพร้าวกลับมาบ้านบางแม่หม้าย ก็พินิจพิจารณาด้วยตัวเองแล้วลงมือผลิตไม้กวาดใยมะพร้าวซึ่งถือว่ามีขั้นตอนการผลิตที่ค่อนข้างใช้เวลานานอยู่เหมือนกัน โดยคุณยายประจวบเล่าวิธีการผลิตให้ฟังคร่าวๆ ครับ คือ
1.ใช้เปลือกมะพร้าวแช่น้ำ 1 เดือน จนกระทั่งเปลือกมะพร้าวยุ่ย
2.สาวเอาแต่ใยมะพร้าวเป็นเส้น
3.ถักเป็นไม้กวาดใยมะพร้าว
4.ด้ามจับไม้กวาดใยมะพร้าวต้องเป็นไม้แดงที่หาได้ในบางแม่หม้าย
ทุกวันนี้คุณลุงชิตท่านจากไปแล้ว แต่อย่างไรก็ตามท่านได้สืบทอดการทำไม้กวาดใยมะพร้าวให้กับผู้ที่สนใจทำไม้กวาดใยมะพร้าวของบางแม่หม้ายไว้จำหน่ายถึงทุกวันนี้ ส่วนไม้กวาดใยมะพร้าวราคาขายด้ามละ 280 – 370 บาท อายุการใช้งานยาวนานมาก ชาวบ้านบอกน่าจะถึง 10 ปี เลยที่เดียวนะจ๊ะ น่าสนใจไปเที่ยวกันเองนะครับ “บางแม่หม้าย”
ไปชุมชนบ้านบางแม่หม้าย เข้ากราบขอพรสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ “วัดอาน” ขอพรองค์ “หลวงพ่ออานหรือหลวงพ่อจันทรังษี” พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ตามความเชื่อของชาวบางแม่หม้าย แล้วเข้าเส้นทางหมู่บ้านหัตถกรรมเฉลิมพระเกียรติไม้กวาดใยมะพร้าวบางแม่หม้าย อุดหนุนผลิตภัณฑ์ของชุมชน สุขใจกับการไปสัมผัสวิถีชีวิตชุมชนบ้านบางแม่หม้าย อำเภอบางปลาม้า จังหวัดสุพรรณบุรี “กินเที่ยวทั่วไทย เที่ยวเมืองไทยไม่ไปไม่รู้ ถ้าอยากรู้ต้องออกเดินทางไป…กับ…ผมหนุ่ม-สุทน” ขอบคุณและสวัสดีครับ
เรื่องและภาพโดย : หนุ่ม’สุทน รุ่งธัญรัตน์
แฟนเพจเฟซบุ๊ค : https://www.facebook.com/sutonfm100.5/
#ติดตามฟังเรื่องราวการเดินทางเที่ยวทั่วไทยทางคลื่นข่าว100.5fm ทุกวันอาทิตย์เวลา 10.10-11.00 น.
#ติดต่อวิทยากรด้านการท่องเที่ยวได้ที่ได้ที่แฟนเพจเฟซบุ๊ก
#เที่ยวเพลิน #เก็บเรื่องมาเล่าโดยหนุ่มสุทน #bigmaptravel #Tourism local life ชุมชนเพื่อการท่องเที่ยวไทยยั่งยืน
