วันที่สองของการเดินทาง “ตามรอยพ่อขุนผาเมือง” หลังจากเมื่อวานเดินทางไกลมาจากกรุงเทพ แวะชมอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพทั้งเขาคลังในและเขาคลังนอก เข้าเมืองมาชมขบวนแห่พระพุทธมหาธรรมราชา รอบเมืองโดยมีพ่อเมืองเพชรบูรณ์ เป็นผู้คล้องพวงมาลัยอัญเชิญพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมือง แห่สมโภชก่อนที่จะนำไปทำพิธี”อุ้มพระดำน้ำ”ซึ่งจะมีขึ้นในวันที่ 14 ตุลาคมซึ่งจะมีนักท่องเที่ยวทั้งในพื้นที่ ภายในและนอกประเทศหลั่งไหลเข้ามาชมความมหัศจรรย์ที่มีหนึ่งเดียวในโลก จัดขึ้นในตัวจังหวัดเพชรบูรณ์แห่งเดียวเท่านั้น
วันนี้ พวกเราต้องเดินทางเพื่อ”ตามรอยพ่อขุนผาเมือง”ที่อำเภอหล่มสัก และอำเภอหล่มเก่า ซึ่งเป็นแหล่งกำเนิดของ “พ่อขุนผาเมือง” วีรกษัตริย์ นอกประวัติศาสตร์ เรื่องราวของท่านถูกจารึกไว้ให้อนุชนรุ่นหลังได้ศึกษาว่าท่านเป็นนักรบที่ยอมเสียสละให้เพื่อนร่วมรบอย่าง “พ่อขุนบางกลางท่าว” หรือ “พุ่อขุนศรีอินทราทิตย์” ที่ร่วมรบกับอาณาจักรขอมจนได้รับชัยชนะ ก่อนที่จะประกาศสร้างกรุงสุโขทัยเป็นราชธานีแห่งแรกของสยามหรือประเทศไทยในปัจจุบัน
คณะของเราหลายคันรถตู้ ออกเดินทางจากพุทธอุทยานเพชบุระ เพื่อเดินทางมายังอนุสาวรีย์พ่อขุนผาเมือง ซึ่งตั้งเด่นสง่าตรงสี่แยกพ่อขุน อำเภอหล่มสัก เข้าสักการะถ่ายรูปหมู่ เข้าไปฟังบรรยายพิเศษเกี่ยวกับ ชีวประวัติของพ่อขุนผาเมือง ในอาคารพิพิธภัณฑ์ ได้เห็นสิ่งของที่เกี่ยวกับพ่อขุนผาเมือง จนถึงเวลาอันสมควรพวกเราพากันออกเดินทางเพื่อไปกราบไหว้ “หลวงพ่อใหญ่” พระพุทธรูปเก่าแก่ของอำเภอหล่มเก่า ที่วัดตาล โดยมีพี่น้องชาวบ้านตาล มาต้อนรับด้วยขบวนแห่ฟ้อนรำ ทั้งฟ้อนพื้นถื่นและการแสดงผีตาโม่ ที่คล้ายกับผีตาโขนของ อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย สีสันฉูดฉาดบาดตา ทำให้ทีมงานตื่นเต้น กินขนมเทียนและขนมงาอร่อยมากๆ เราเข้าไปกราบหลวงพ่อใหญ่วัดตาล เจ้าอาวาสใหัความรู้เกี่ยวกับหลวงพ่อใหญ่ ทีมงานที่มาในขบวนนี้ไปชิมขนมจีนที่ขึ้นชื่อลือชาแห่งเมืองหล่มเก่า ต่างชมว่าหอมอร่อยมาก หลวงพ่อเจ้าอาวาส ยังมอบวัตถุมงคลเป็นเครื่องลางของหลวงพ่อใหญ่ให้กับทุกคน ก่อนที่จะเดินทางไปทานอาหารกลางวัน ไปชิมลาบเป็ดที่ไม่เหมือนใครที่หล่มสัก
เรามาถึงร้านลาบเป็ด จุดนัดหมายแห่งความอร่อยของเมืองหล่มสัก อาหารมื้อนี้ลาบเป็ดไม่เหมือนใครเลย อิ่มอร่อยแล้ว ชาวคณะเดินทางมาเยี่ยมพิพิธภัณฑ์หล่มศักดิ์ มาฟังบรรยายเกี่ยวกับวิถีชีวิตความสโลว์ไลฟ์ของคนที่นี่ ได้นั่งชมภาพยนตร์สั้นของชาวเมืองหล่มสัก จบแล้วเดินสำรวจสิ่งของ ที่จัดเอาไว้แต่ละห้อง ทั้งชั้นบนชั้นล่าง โดยเรียนรู้วิถีชีวิตของคนหล่มสักผ่านพิพิธภัณฑ์หล่มศักดิ์แห่งนี้ ก่อนที่เราจะเดินทางไปอีกแห่งหนึ่ง
เราเดินทางมายังวัดศรีวิชัย เพื่อมานมัสการพระพุทธรูปปั้นองค์น้อย ในอูบบุง หรือ กระดืบจำลองพระคันธกุฏีของพระพุทธเจ้า ทางวัดและชุมชมได้จัดขบวนฟ้อนรำต้อนรับ ก่อนจะนำชาวคณะขึ้นรถรางของท้องถิ่น ไปเยี่ยมชมเจดีย์ขุนผาเมือง ซึ่งตั้งอยู่ในโรงเรียนพ่อขุนผาเมือง โดยมีไกด์น้อยยุวชนคอยบรรยายให้ความรู้ แล้ว ออกเดินทางไปชมเจดีย์พระนางสิงขรมหาเทวี ซึ่งเป็นพระมเหสีของพ่อขุนผาเมือง ก่อนที่จะมาจบที่อนุสรณ์สถานเมือราด ซึ่งเป็นที่ประดิษฐานรูปปั้นพ่อขุนผาเมืององค์ยืน
อนุสรณ์สถานเมืองราด คือจุดกำเนิดแผ่นดินเกิดของพ่อขุนผาเมือง เคยครองอาณาจักรแห่งนี้ ก่อนที่ท่านจะเข้าร่วมรบกับพ่อขุนบางกลางท่าว กับขอม จนได้รับชัยชนะ แต่ท่านเสียสละไม่เอายศฐาบรรดาศักดิ์อะไร ขออยู่อย่างคนธรรมดาสามัญชน สถานที่แห่งนี้ทางผู้จัดงานได้จัดเลี้ยงอาหารค่ำเป็นโต๊ะจีน มีการแสดงของชาวชุมชนแห่งนี้และการแสดงของนักเรียน
สิ่งที่สำคัญไฮไลท์ของงานคือได้เชิญ ดร.ดืเรก ถึงฝั่ง อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดเพชรบูรณ์ ผู้เรียบเรียงหนังสือชีวประวัติ วีรกษัตริย์ นอกประวัติศาสตร์ มาให้ความรู้เกี่ยวกับพ่อขุนผาเมือง จนทุกคนได้ซึมซับความรู้สึก ไปถึงรากเหง้าของคนไทยเกี่ยวกับการสร้างราชอาณาจักรตั้งแต่สุโขทัย/กรุงศรีอยุธยา/กรุงธนบุรี/กรุงรัตนโกสินทร์ ได้พลิกฟื้นถึงต้นกำเนิดแห่งราชอาณาจักรของไทยมาจนถึงวันนี้ งานเลี้ยงย่อมมีวันเลิกราเราออกเดินทางเข้าพักที่โรงแรมของเมืองหล่มสัก พรุ่งนี้เราจะเดินทางเข้าไปร่วมงาน“อุ้มพระดำน้ำ”ในตัวจังหวัดเพชรบูรณ์ พวกเราเดินทางตามโปรแกรมค่อนข้างหนัก จึงขอตัวพ่อผ่อน เพื่อเตรียมตัวไปชมพิธีการหนึ่งเดียวในโลกกับวิถีชีวิตของชาวเมืองเพชรบูรณ์ พิธีิันยิ่งใหญ่แปลกที่สุดในโลก ณ ที่แห่งนี้.
